![](/media/lib/545/n-wulkanizm-ccc521942abc9cdb076861c1c3b452ac.jpg)
Średniowieczne kroniki pozwoliły na uściślenie dat wielkich erupcji wulkanicznych
6 kwietnia 2023, 10:12Obserwujący niebo średniowieczni mnisi wnieśli udział do współczesnej wulkanologii. Międzynarodowy zespół badawczy, pracujący pod kierunkiem uczonych z Uniwersytetu w Genewie, przeanalizował średniowieczne kroniki, rdzenie lodowe i pierścienie drzew, co pozwoliło na precyzyjne datowanie jednych z największych erupcji wulkanicznych w historii ludzkości. W ten sposób uzyskali nowe informacje dotyczące jednego z najbardziej aktywnych wulkanicznie okresów na Ziemi.
![](/media/lib/545/n-but1-e8740e18cff62f094f9fbdf5cc653f10.jpg)
Najstarszy w Wielkiej Brytanii i najmniejszy na świecie – dziecięcy but z mułu Tamizy
5 kwietnia 2023, 10:39Pod koniec ubiegłego roku archeolodzy Steve Tomlinson i Emily Brown przeszukiwali brzegi Tamizy na północy hrabstwa Kent. Początkowo nie znaleźli niczego szczególnego, ot sporo potłuczonej ceramiki z czasów rzymskich i trochę tesser, z których Rzymianie układali mozaiki. Gdy wracali, Tomlinson zauważył niewielki skórzany but. Pokazał go Brown i wspólnie orzekli, że nie pochodzi on ani z czasów współczesnych, ani z epoki wikingów. Być może powstał we wczesnym średniowieczu. Gdy jednak kilka tygodni później Tomlinson dostał wyniki datowania radiowęglowego, aż usiadł z wrażenia.
![](/media/lib/544/n-weddela-a0099c7abeb680e5b9b5f261f513bf08.jpg)
Cyrkulacja głębinowa może znacznie spowolnić. Ocean czekają wielowiekowe niekorzystne zmiany
3 kwietnia 2023, 09:50W ciągu najbliższych trzech dekad cyrkulacja antarktyczna może spowolnić o ponad 40%, stwierdzają naukowcy z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii. Taka zmiana będzie niosła ze sobą poważne konsekwencje dla oceanów i klimatu.
![](/media/lib/544/n-australia-bdebee344680bb0416d1859d8a59cc7b.jpg)
Opos o dziwacznych zębach i wombat z potężnym zgryzem – wymarli przedstawiciele fauny Australii
31 marca 2023, 09:55Około 25 milionów lat temu australijskie Terytorium Północne pokryte było gęstym lasem, w którym żyły liczne gatunki koali, wczesne kangury czy przodkowie największego torbacza w historii, gatunku Diprotodon optatum. Paleontolodzy z Flinders University, którzy przez ostatnie lata badali skamieniałości znalezione w pobliżu Pwerte Marnte Marnte, poinformowali o zidentyfikowaniu dwóch nowych gatunków – wombata o bardzo silnych szczękach i oposa o dziwacznych zębach
![](/media/lib/544/n-implantacja-c04a0299522fdbf4be3f79e66e79205e.jpg)
Polacy chcą implantować jonami stare księgi i drewniane zabytki
31 marca 2023, 08:06Dzięki pracy naukowców z Narodowego Centrum Badań Jądrowych oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego lepiej można będzie chronić zabytki wykonane z materiałów drewnopochodnych, jak np. książki czy rzeźby. Okazuje się, że trwałość wchodzącej w ich skład celulozy można zwiększyć techniką implantacji jonów.
![](/media/lib/544/n-tartan-68f36c9bab3d77daf4aec61ad1894515.jpg)
Materiał z XVI wieku to najstarszy szkocki tartan
30 marca 2023, 10:56Najnowsze badania wykazały, że fragment tartanu znaleziony przed około 40 laty w torfowisku w dolinie Glen Affric powstał w XVI wieku, jest zatem najstarszym zachowanym tartanem w Szkocji. Badaniem zajęli się najpierw eksperci z National Museums Scotland, którzy na podstawie mikroskopii cyfrowej wyróżnili w tartanie cztery kolory: zielony, brązowy oraz prawdopodobnie czerwony i żółty
![](/media/lib/544/n-obraz-lego-1ec9da11e0054e9236cc92d2ee988ed7.jpg)
Interpretacja „Lilii wodnych” z klocków Lego. Wystawa artysty i aktywisty Aia Weiweia w Londynie
28 marca 2023, 11:46Od 7 kwietnia w galerii Design Museum w Londynie będzie można oglądać monumentalne dzieło chińskiego artysty i aktywisty Aia Weiweia pt. „Water Lilies #1”. Nawiązuje ono do tryptyku „Lilie wodne” Claude'a Moneta z 1914-26 r. Weiwei wykonał je z ok. 650 tys. klocków Lego w 22 żywych barwach. Piętnastometrowa kompozycja, stanowiąca centralną część wystawy „Ai Weiwei: Making Sense”, zajmie całą długość jednej ze ścian.
![](/media/lib/543/n-orzechy-018ec2f16f6115e6634ec789152407ed.jpg)
Wczesne podawanie dzieciom orzechów zmniejsza ryzyko rozwoju alergii
27 marca 2023, 15:35W ostatnich dekadach rośnie liczba alergii na orzechy. Uczulonych na nie jest coraz więcej dzieci, a alergia zwykle rozwija się przed 12 miesiącem życia. Tymczasem eksperci coraz częściej mówią o tym, że wczesne rozpoczęcie podawania dziecku orzechów zmniejsza ryzyko wystąpienia u niego alergii.
![](/media/lib/543/n-wysypisko-bb4f63b1de8cb02c6ae2329b8ce99c9d.jpg)
Niespodziewane odkrycie. Metan ogrzewa Ziemię, ale i ją częściowo ochładza
27 marca 2023, 11:24Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside (UC Riverside) dokonali niespodziewanego odkrycia. Silny gaz cieplarniany, metan, nie tylko ogrzewa Ziemię, ale i... ją ochładza. Nowo odkrytego zjawiska nie uwzględniono jeszcze w modelach klimatycznych.
![](/media/lib/489/n-cukrzyca-10211bbe6399dc0be7ff7e21eab30c64.jpg)
Czy badanie HbA1c zastąpi test OGTT w diagnozowaniu cukrzycy?
25 marca 2023, 08:56Cukrzycą określa się grupę chorób metabolicznych charakteryzującą się przewlekłą hiperglikemią czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Istotną rolę w regulacji gospodarki węglowodanowej we krwi odgrywa insulina - hormon który wydzielany jest przez trzustkę. Insulina odpowiada za regulację transportu glukozy do komórek zmniejszając jej poziom we krwi obwodowej.